Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno (2025)

Lavaert, S. (2011). Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno. VUB Press.

Lavaert, Sonja. / Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno. VUB Press, 2011. 496 blz.

@book{ad01c640a7e342fca5765bf13c657cf3,

title = "Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno",

abstract = "Thema van deze studie is het concept van multitude dat in het actuele debat over democratie, kapitalisme en heerschappijvormen naar voor wordt geschoven door de Italiaanse filosofen Negri, Agamben en Virno. Deze drie denkers vertrekken van de ervaring van het 'operaismo' en de idee{\"e}n van 'conricerca' die vorm kregen in de revolutionaire beweging van de jaren 60 en 70, maar het is Negri die een sleutelrol wordt toebedeeld. Het multitudeconcept is bekend in Itali{\"e} sinds de publicatie begin de jaren 80 van zijn boek over Spinoza waarin hij de idee lanceert van een alternatieve lijn van moderniteit die begint bij Machiavelli en via Spinoza leidt naar Marx. Met een onorthodoxe lectuur van Marx bewerkstelligt hij een renaissance van het historisch materialisme maar hij gaat verder dan Marx en de verlichting. Hij vormt nieuwe paradigma's, fungeert als voorbeeld in de toe-eigening van concepten en figuren uit de culturele traditie, koppelt kritiek en verzet aan verbeelding, collectieve subjectiviteit en creativiteit. Deze werkwijze, die paradigmatisch wordt voor een reeks actuele denkers zoals ondermeer Agamben en Virno, wordt verkend van binnenuit, door te doen zoals Negri en zijn stem te volgen in een poging hem verder door te denken. Bij Negri is de opkomst van het perspectief van de multitude verbonden met contextuele historische factoren en met de tekstuele bronnen van Spinoza en Machiavelli. Zijn realisme stelt objectieve kennis in vraag en poneert de politiek ethische {\'e}n epistemologische effectiviteit van hypothetische, creatieve, perspectivische kennis. In het paradigma van Spinoza wordt een 'common' geponeerd op basis van de veelheid van verschillen in de plaats van op identiteit. Cruciaal daarin zijn: een opvatting van oorzaak als samenkomst van factoren, de rol van de verbeelding, een ontheiliging van religie, de verbinding van liefde en kunst met politiek, het proc{\'e}d{\'e} van de omkering, de strijdige begrippen van 'potentia' (verzetsmacht) en 'potestas' (gevestigde macht). Machiavelli's denken, gevormd rond het tijdsconcept van 'fortuna en virt{\`u}' en de idee van 'verit{\`a} effettuale', komt samen met dit oorzaakbegrip in het perspectief van de multitude of menigte. Ook deze samenhang wordt verkend van binnenuit, door een confrontatie met Spinoza en Machiavelli, van wie een eigen lectuur en interpretatie naar voor wordt geschoven. In de derde beweging van deze meerstemmige studie worden de uitdrukkingen van Negri geconfronteerd met die van Agamben en Virno bij wie we een verschuiving zien van de focus naar kunst en taalpraktijk; bij beiden wordt het paradigma van Negri, en dus van Machiavelli en Spinoza, uitgewerkt met betrekking tot de ervaring, tijdsopvatting en onze concrete tijd. Agamben gaat vooral terug naar de principes: hij analyseert de paradigmamethode, de 'analogica', de profanatie, het doeloorzakelijk denken, en voor het multitudeconcept gaat hij terug naar het begin van de vroege renaissance: hij ziet het opkomen bij Dante. Virno analyseert het doeloorzakelijk denken in een toegepast verband met betrekking tot de actuele arbeidsprocessen. Hij zoekt de multitude in de dubbelzinnige, onbepaalde menselijke natuur en in fenomenologische analyses van actuele arbeid en levensvormen. De lectuur van Agamben en Virno roept veel vragen op en legt zo een onderzoeksgebied open waardoor deze studie teruggevoerd wordt naar de status van een begin tot werk dat nog staat te gebeuren.",

keywords = "Political Philosophy",

author = "Sonja Lavaert",

year = "2011",

language = "Dutch",

isbn = "978-90-5487-822-3",

publisher = "VUB Press",

}

Lavaert, S 2011, Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno. VUB Press.

Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno. / Lavaert, Sonja.
VUB Press, 2011. 496 blz.

Onderzoeksoutput: Book › Research

TY - BOOK

T1 - Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno

AU - Lavaert, Sonja

PY - 2011

Y1 - 2011

N2 - Thema van deze studie is het concept van multitude dat in het actuele debat over democratie, kapitalisme en heerschappijvormen naar voor wordt geschoven door de Italiaanse filosofen Negri, Agamben en Virno. Deze drie denkers vertrekken van de ervaring van het 'operaismo' en de ideeën van 'conricerca' die vorm kregen in de revolutionaire beweging van de jaren 60 en 70, maar het is Negri die een sleutelrol wordt toebedeeld. Het multitudeconcept is bekend in Italië sinds de publicatie begin de jaren 80 van zijn boek over Spinoza waarin hij de idee lanceert van een alternatieve lijn van moderniteit die begint bij Machiavelli en via Spinoza leidt naar Marx. Met een onorthodoxe lectuur van Marx bewerkstelligt hij een renaissance van het historisch materialisme maar hij gaat verder dan Marx en de verlichting. Hij vormt nieuwe paradigma's, fungeert als voorbeeld in de toe-eigening van concepten en figuren uit de culturele traditie, koppelt kritiek en verzet aan verbeelding, collectieve subjectiviteit en creativiteit. Deze werkwijze, die paradigmatisch wordt voor een reeks actuele denkers zoals ondermeer Agamben en Virno, wordt verkend van binnenuit, door te doen zoals Negri en zijn stem te volgen in een poging hem verder door te denken.Bij Negri is de opkomst van het perspectief van de multitude verbonden met contextuele historische factoren en met de tekstuele bronnen van Spinoza en Machiavelli. Zijn realisme stelt objectieve kennis in vraag en poneert de politiek ethische én epistemologische effectiviteit van hypothetische, creatieve, perspectivische kennis. In het paradigma van Spinoza wordt een 'common' geponeerd op basis van de veelheid van verschillen in de plaats van op identiteit. Cruciaal daarin zijn: een opvatting van oorzaak als samenkomst van factoren, de rol van de verbeelding, een ontheiliging van religie, de verbinding van liefde en kunst met politiek, het procédé van de omkering, de strijdige begrippen van 'potentia' (verzetsmacht) en 'potestas' (gevestigde macht). Machiavelli's denken, gevormd rond het tijdsconcept van 'fortuna en virtù' en de idee van 'verità effettuale', komt samen met dit oorzaakbegrip in het perspectief van de multitude of menigte. Ook deze samenhang wordt verkend van binnenuit, door een confrontatie met Spinoza en Machiavelli, van wie een eigen lectuur en interpretatie naar voor wordt geschoven. In de derde beweging van deze meerstemmige studie worden de uitdrukkingen van Negri geconfronteerd met die van Agamben en Virno bij wie we een verschuiving zien van de focus naar kunst en taalpraktijk; bij beiden wordt het paradigma van Negri, en dus van Machiavelli en Spinoza, uitgewerkt met betrekking tot de ervaring, tijdsopvatting en onze concrete tijd. Agamben gaat vooral terug naar de principes: hij analyseert de paradigmamethode, de 'analogica', de profanatie, het doeloorzakelijk denken, en voor het multitudeconcept gaat hij terug naar het begin van de vroege renaissance: hij ziet het opkomen bij Dante. Virno analyseert het doeloorzakelijk denken in een toegepast verband met betrekking tot de actuele arbeidsprocessen. Hij zoekt de multitude in de dubbelzinnige, onbepaalde menselijke natuur en in fenomenologische analyses van actuele arbeid en levensvormen. De lectuur van Agamben en Virno roept veel vragen op en legt zo een onderzoeksgebied open waardoor deze studie teruggevoerd wordt naar de status van een begin tot werk dat nog staat te gebeuren.

AB - Thema van deze studie is het concept van multitude dat in het actuele debat over democratie, kapitalisme en heerschappijvormen naar voor wordt geschoven door de Italiaanse filosofen Negri, Agamben en Virno. Deze drie denkers vertrekken van de ervaring van het 'operaismo' en de ideeën van 'conricerca' die vorm kregen in de revolutionaire beweging van de jaren 60 en 70, maar het is Negri die een sleutelrol wordt toebedeeld. Het multitudeconcept is bekend in Italië sinds de publicatie begin de jaren 80 van zijn boek over Spinoza waarin hij de idee lanceert van een alternatieve lijn van moderniteit die begint bij Machiavelli en via Spinoza leidt naar Marx. Met een onorthodoxe lectuur van Marx bewerkstelligt hij een renaissance van het historisch materialisme maar hij gaat verder dan Marx en de verlichting. Hij vormt nieuwe paradigma's, fungeert als voorbeeld in de toe-eigening van concepten en figuren uit de culturele traditie, koppelt kritiek en verzet aan verbeelding, collectieve subjectiviteit en creativiteit. Deze werkwijze, die paradigmatisch wordt voor een reeks actuele denkers zoals ondermeer Agamben en Virno, wordt verkend van binnenuit, door te doen zoals Negri en zijn stem te volgen in een poging hem verder door te denken.Bij Negri is de opkomst van het perspectief van de multitude verbonden met contextuele historische factoren en met de tekstuele bronnen van Spinoza en Machiavelli. Zijn realisme stelt objectieve kennis in vraag en poneert de politiek ethische én epistemologische effectiviteit van hypothetische, creatieve, perspectivische kennis. In het paradigma van Spinoza wordt een 'common' geponeerd op basis van de veelheid van verschillen in de plaats van op identiteit. Cruciaal daarin zijn: een opvatting van oorzaak als samenkomst van factoren, de rol van de verbeelding, een ontheiliging van religie, de verbinding van liefde en kunst met politiek, het procédé van de omkering, de strijdige begrippen van 'potentia' (verzetsmacht) en 'potestas' (gevestigde macht). Machiavelli's denken, gevormd rond het tijdsconcept van 'fortuna en virtù' en de idee van 'verità effettuale', komt samen met dit oorzaakbegrip in het perspectief van de multitude of menigte. Ook deze samenhang wordt verkend van binnenuit, door een confrontatie met Spinoza en Machiavelli, van wie een eigen lectuur en interpretatie naar voor wordt geschoven. In de derde beweging van deze meerstemmige studie worden de uitdrukkingen van Negri geconfronteerd met die van Agamben en Virno bij wie we een verschuiving zien van de focus naar kunst en taalpraktijk; bij beiden wordt het paradigma van Negri, en dus van Machiavelli en Spinoza, uitgewerkt met betrekking tot de ervaring, tijdsopvatting en onze concrete tijd. Agamben gaat vooral terug naar de principes: hij analyseert de paradigmamethode, de 'analogica', de profanatie, het doeloorzakelijk denken, en voor het multitudeconcept gaat hij terug naar het begin van de vroege renaissance: hij ziet het opkomen bij Dante. Virno analyseert het doeloorzakelijk denken in een toegepast verband met betrekking tot de actuele arbeidsprocessen. Hij zoekt de multitude in de dubbelzinnige, onbepaalde menselijke natuur en in fenomenologische analyses van actuele arbeid en levensvormen. De lectuur van Agamben en Virno roept veel vragen op en legt zo een onderzoeksgebied open waardoor deze studie teruggevoerd wordt naar de status van een begin tot werk dat nog staat te gebeuren.

KW - Political Philosophy

M3 - Book

SN - 978-90-5487-822-3

BT - Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno

PB - VUB Press

ER -

Lavaert S. Het perspectief van de multitude. Agamben, Machiavelli, Negri, Spinoza, Virno. VUB Press, 2011. 496 blz.